![[Kinh nghiệm phỏng vấn] 5 Chiêu thao túng tâm lý khi Deal lương & Cách hóa giải](/Upload/Editor/2025/12/10/kinhnghiemdealluongtranhbaythaotung-7670.jpg)
Bạn đã bao giờ bước vào buổi phỏng vấn với một con số kỳ vọng rất rõ ràng, nhưng cuối cùng lại gật đầu đồng ý với một mức lương thấp hơn nhiều, chỉ vì cảm thấy... áy náy nếu từ chối?
Nếu câu trả lời là "Có", bạn không đơn độc. Trong quá trình thương lượng lương (deal lương), đây không chỉ là bài toán về con số mà còn là cuộc đấu trí về tâm lý. Nhà tuyển dụng lão luyện thường sử dụng những kỹ thuật đàm phán – đôi khi mang hơi hướng thao túng – để thuyết phục ứng viên chấp nhận mức chi trả có lợi cho công ty.
Nếu không đủ tỉnh táo và thiếu kinh nghiệm phỏng vấn thực chiến, bạn rất dễ rơi vào tình thế "tiến thoái lưỡng nan" và chịu thiệt thòi. CareerBox sẽ giúp bạn nhận diện 5 chiêu bài tâm lý phổ biến nhất và trang bị cho bạn "vũ khí" để ứng phó hiệu quả.
Mục lục nội dung:
1. Chiêu bài "Tình cảm & Đam mê"
"Ở đây chúng ta làm việc vì đam mê, coi nhau như người nhà, tiền bạc đâu phải là tất cả, đúng không em?"
Đây là đòn tâm lý đánh vào lòng trắc ẩn và sự nhiệt huyết của bạn. Nhà tuyển dụng cố gắng tạo ra một không khí thân tình, xóa nhòa ranh giới giữa quan hệ công việc và gia đình.
Bạn cần hiểu rõ:
Đam mê là động lực tuyệt vời để làm việc, nhưng đam mê không thể thanh toán hóa đơn tiền điện hay chi phí sinh hoạt. Đây thực chất là một cách "đánh tráo khái niệm" để lấp liếm cho việc công ty đang đề xuất một mức lương dưới trung bình hoặc không cạnh tranh. Một môi trường làm việc tốt là nơi trân trọng đam mê của nhân viên bằng cách trả công xứng đáng.
Kinh nghiệm ứng phó:
Đừng để cảm giác "ngại ngùng" chi phối. Hãy nhẹ nhàng nhưng kiên quyết khẳng định:
2. Chiêu bài "Hứa hẹn tương lai" (Bánh vẽ)
"Em cứ nhận mức này đi, công ty sẽ xem xét tăng lương sau 3-6 tháng nữa khi em chứng minh được năng lực."
Lời nói gió bay. Đây là cái bẫy ngọt ngào mà rất nhiều ứng viên trẻ (Fresher/Junior) mắc phải.
Bạn cần nhớ rằng:
Trong kinh doanh, lời hứa bằng miệng (verbal offer) không có giá trị pháp lý. Sau 6 tháng, người phỏng vấn bạn có thể đã nghỉ việc, hoặc công ty đưa ra lý do "tình hình kinh doanh khó khăn" để trì hoãn việc tăng lương. Lúc đó, bạn đã lỡ mất cơ hội deal giá tốt ngay từ đầu.
Cách bảo vệ mình:
Giấy trắng mực đen luôn an toàn nhất. Bạn nên yêu cầu cụ thể hóa lời hứa đó:
3. Chiêu bài "So sánh với mặt bằng chung" (Gaslighting năng lực)
"Với kinh nghiệm của em, mức lương em đòi hỏi là quá cao so với thị trường. Các bạn khác cùng vị trí chỉ nhận mức thấp hơn."
Bạn cần tỉnh táo:
Đây là đòn tâm lý khiến bạn hoài nghi về năng lực bản thân (hội chứng kẻ mạo danh). Họ muốn bạn cảm thấy mình "không đủ giỏi", "đòi hỏi vô lý" và tự nguyện hạ thấp tiêu chuẩn.
Kinh nghiệm ứng phó:
Kiến thức là sức mạnh. Trước khi đi phỏng vấn, hãy làm bài tập về nhà thật kỹ:
- Tham khảo các báo cáo lương (Salary Report) của các trang tuyển dụng uy tín như CareerBox.
- Hỏi thăm bạn bè, anh chị trong ngành.
Khi có dữ liệu trong tay, bạn sẽ giữ vững lập trường:
4. Chiêu bài "Than nghèo kể khổ về Ngân sách"
"Anh/Chị rất thích em, nhưng ngân sách (budget) cho vị trí này đã là mức tối đa mà công ty có thể chi trả. Chúng ta không thể làm khác được."
Bạn cần thấu hiểu:
Đôi khi đây là sự thật, nhưng đa phần, "Budget" là một con số có thể du di nếu bạn chứng minh được bạn là "mảnh ghép hoàn hảo". Nếu bạn thực sự giải quyết được nỗi đau của doanh nghiệp, họ sẽ tìm cách.
Làm thế nào để ứng đối?
Đừng vội bỏ cuộc. Nếu lương cứng (Base salary) thực sự không thể tăng, hãy chuyển hướng sang thương lượng Tổng thu nhập (Total Package) và phúc lợi:
5. Chiêu bài "Gây áp lực thời gian" (FOMO)
"Đề nghị này chỉ có hiệu lực trong 24h. Em phải quyết định ngay, nếu không công ty sẽ chọn bạn khác."
Bạn cần giữ vững tâm lý:
Tuyển dụng là một quá trình tốn kém thời gian và tiền bạc. Nếu họ đã chọn bạn và gửi Offer, nghĩa là bạn là ứng viên tiềm năng nhất. Họ sẽ không dễ dàng hủy đề nghị chỉ vì bạn xin thêm 1-2 ngày suy nghĩ. Áp lực thời gian thường được tạo ra để khiến bạn hoảng sợ và ra quyết định vội vã.
Cách bảo vệ mình:
Bình tĩnh là chìa khóa. Sự vội vàng thường dẫn đến những lựa chọn sai lầm.
Thương lượng lương là một cuộc trao đổi giá trị công bằng (Win-Win), hoàn toàn không phải là việc bạn đi "xin" và nhà tuyển dụng "cho". Hãy luôn tỉnh táo, biết rõ giá trị của mình trên thị trường lao động. Đừng để những đòn tâm lý khiến bạn phải nhận một mức đãi ngộ thấp hơn khả năng của mình.
Chuẩn bị kỹ lưỡng, thái độ chuyên nghiệp và sự tự tin chính là chìa khóa để bạn thành công trong mọi cuộc đàm phán. Chúc bạn có được mức lương mơ ước cùng CareerBox
